WZW A i B

WIRUSOWE ZAPALENIE WĄTROBY TYPU A (WZW A)

WZW A jest chorobą wywoływaną przez wirus A zapalenia wątroby (HAV) z rodziny Picornaviridae, który jest odporny na działanie czynników zewnętrznych, tj. temperatura, substancje chemiczne.

U osób dorosłych częstym objawem zakażenia HAV jest żółtaczka, której towarzyszą objawy ogólne, tj. gorączka, brak apetytu, nudności, wymioty. Objawy te pojawiają się 2-7 tygodni od momentu zakażenia i mogą trwać nawet przez wiele tygodni. U około 15% pacjentów objawy nawracają lub trwają ciągle nawet przez okres 6-9 miesięcy. U dzieci ponad 90% przypadków zakażenia tym wirusem przebiega bez objawów lub z objawami niespecyficznymi bez żółtaczki.

Ludzie są jedynym rezerwuarem wirusa wywołującego WZW A, który przenoszony jest głownie drogą pokarmową. Do zakażenia może dojść przez kontakt bezpośredni z zakażonym człowiekiem (np. przeniesienie wirusa poprzez nie umyte po wyjściu z toalety ręce), ale także (bardzo często) poprzez spożycie skażonego pożywienia (np. nie umytych owoców) i wody. Do zakażenia może dochodzić również drogą kontaktów seksualnych z osoba zakażoną lub chorą.

Osoby zakażone są zakaźne nawet w okresie 2 tygodni przed pojawieniem się u nich pierwszych objawów i około tygodnia (czasem więcej) po ich ustąpieniu.

WZW A występuje na całym świecie, dlatego ważne jest unikanie ryzykownych zachowań także w czasie pobytu za granicą. Podstawą w zapobieganiu zakażeniom jest przestrzeganie zasad higieny, także przy przygotowywaniu i spożywaniu żywności.

Nie ma specyficznego leczenia. Dostępna jest natomiast skuteczna szczepionka.

Wirusowe zapalenie wątroby typu B (WZW B) jest chorobą wywoływaną przez wirus B zapalenia wątroby (HBV). Objawy choroby związane są z uszkodzeniem komórek wątroby. WZW B może przebiegać bez symptomatycznych objawów ostrej czy przewlekłej infekcji. Ostra infekcja może przebiegać z objawami o nasileniu średnim do bardzo ciężkiego. U dzieci WZW B przebiega zwykle bezobjawowo z tendencją do przechodzenia w postać przewlekłą, odwrotnie jak u osób w podeszłym wieku, wśród których wskaźnik umieralności z powodu ostrej postaci może sięgać 2%. Przewlekłe zapalenie wątroby (dotyczące >30% dzieci i <5% dorosłych) powodują wysokie ryzyko marskości wątroby  (25%) lub raka (5%). Ponadto chorzy ci stanowią rezerwuar wirusa. Nosicielstwo wirusa zwykle utrzymuje się przez całe życie.

Okres wylęgania choroby jest dość długi i wynosi przeciętnie 60-90 dni (czasem 6 miesięcy i dłużej).

Największe znaczenie dla zakażenia ma naruszenie ciągłości tkanek i kontakt (uszkodzonej skóry, śluzówek) ze skażoną krwią lub wydzielinami ciała (surowicą, spermą, śliną).

U noworodków i dzieci istnieje możliwość przeniesienia zakażenia z matki na dziecko w trakcie porodu, a także z zakażonych członków rodziny przebywających we wspólnym gospodarstwie domowym. U młodzieży i osób dorosłych do zakażenia może dojść drogą kontaktów seksualnych lub przez używanie zanieczyszczonych igieł i strzykawek podczas przyjmowania narkotyków.

Możliwość zakażenia w trakcie transfuzji  lub przyjmowania czynników krwiopochodnych w krajach Unii Europejskiej jest mało prawdopodobna i obecnie niezwykle rzadka.

HBV występuje powszechnie na całym świecie. Szacuje się, iż na świecie jest około 280 mln nosicieli wirusa. Szczepienia przeciwko WZW B są aktualnie najbardziej efektywnym sposobem zapobiegania zakażeniu.